Χοληστερόλη και καρδιοπάθειες

Τι είναι η χοληστερόλη

Η χοληστερόλη, μία κιτρινωπή λιπώδης ουσία, είναι ένα από τα κυριότερα βιοχημικά στοιχεία για τη λειτουργία και την υγεία του οργανισμού. Είναι απαραίτητο συστατικό όλων των κυττάρων και επομένως όλων των ιστών και των οργάνων. Χωρίς χοληστερόλη οι ιστοί καταρρέουν και το σώμα πεθαίνει.

Είναι απαραίτητη για να διατηρείται η ελαστικότητα των αρτηριών, των ιστών και των οργάνων του σώματος, για την σύνθεση της βιταμίνης D και επομένως για υγιή καρδιά, εγκέφαλο και κεντρικό νευρικό, ανοσοποιητικό και ενδοκρινικό σύστημα και την υγεία των οστών. Είναι επίσης απαραίτητη για την σύνθεση βασικών ορμονών του αναπαραγωγικού συστήματος ανδρών και γυναικών, αλλά και για την αντιμετώπιση του άγχους καθότι συμμετέχει στη σύνθεση οιστρογόνων, αλδοστερόνης, κορτιζόλης και γοναδοτροπίνων. Είναι συστατικό της χολής που είναι απαραίτητη για την πέψη του λίπους.

Η σύνθεση της χοληστερόλης γίνεται σε όλα τα κύτταρα, αλλά κυρίως στο ήπαρ και σε μικρότερες ποσότητες στο έντερο. Παράγεται μόνο στα ζώα και η ιδιότητα της να κάνει τα κύτταρα και τους ιστούς ελαστικά τους δίνει την ικανότητα να κινούνται, ενώ στα φυτά δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.

«Καλή» και «κακή» χοληστερόλη

Η χοληστερόλη είναι υδροφοβικό στοιχείο και επομένως χρειάζεται μεταφορείς όπως οι λιποπρωτεΐνες για να κυκλοφορήσει στο σώμα. Η LDL ή αλλιώς «Λιποπρωτεΐνη Χαμηλής Πυκνότητας» την μεταφέρει σε ιστούς και όργανα που την χρειάζονται και η HDL, «Λιποπρωτεΐνη Υψηλής Πυκνότητας» την αποσύρει και την επαναφέρει στο ήπαρ για ανακύκλωση. Η πρώτη αφελώς ονομάζεται «κακή» και η δεύτερη «καλή». Εάν εξαφανίζαμε όμως την «κακή» και αφήναμε μόνο την «καλή» το σώμα θα πέθαινε. Ακόμη και εάν μειώναμε σε πολύ χαμηλά επίπεδα την LDL χοληστερόλη στο αίμα και αυξάναμε τα επίπεδα της HDL, πάλι θα αντιμετωπίζαμε σοβαρά προβλήματα υγείας λόγω της ζωτικής σημασίας που έχει για όλα σχεδόν τα όργανα του οργανισμού.
Μελέτες που έχουν γίνει σε πολλές χώρες έδειξαν ότι υψηλά επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης και πολύ χαμηλά της «κακής» συνδέονται με τάσεις για έντονη κατάθλιψη και αυτοκτονίες. Γιατί λοιπόν επικράτησε αυτή η τάση να αναφέρονται όλοι στην «κακή» και στην «καλή» χοληστερόλη;

Ο λόγος είναι ότι στις αρτηρίες ατόμων με έμφραγμα βρέθηκαν αθηρωματικές πλάκες στις οποίες υπήρχαν λιποπρωτεΐνες, δηλαδή μεταφορείς της χοληστερόλης. Η υπόθεση – επιπόλαιη, βιαστική και μυωπική κατά πολλούς επιστήμονες και ερευνητές του φαινομένου – ήταν ότι το φράξιμο των αρτηριών οφειλόταν κυρίως στη χοληστερόλη και πιο συγκεκριμένα όχι σε αυτήν αλλά στους μεταφορείς της που είναι οι λιποπρωτεΐνες. Έτσι επειδή η LDL την μεταφέρει στους ιστούς, τα όργανα και τις αρτηρίες «πρέπει» να είναι «κακή» και η HDL που την αποσύρει για ανακύκλωση «καλή».

Η δεύτερη υπόθεση – επίσης επιπόλαιη – που απορρέει από την πρώτη είναι ότι αφού η «κακή» φράζει τις αρτηρίες, όσο πιο υψηλά είναι τα επίπεδα της στο αίμα τόσο πιο πολύ αυξάνεται ο κίνδυνος για εμφράγματα. Έτσι αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1960 η βιομηχανία της «εξόντωσης» της «κακής» χοληστερόλης με φάρμακα, τις γνωστές στατίνες, οι οποίες αναστέλλουν την δραστηριότητα του ενζύμου HMG-CoA reductase που συνθέτει την χοληστερόλη στο ήπαρ. Από τότε και κάθε μερικά χρόνια οι «φυσιολογικές τιμές» της χοληστερόλης που πρέπει να υπάρχουν στο αίμα αναθεωρούνται συνεχώς προς τα κάτω, με αποτέλεσμα ολοένα και περισσότερα άτομα να παίρνουν στατίνες για να επιτύχουν αυτές τις τιμές, για να νομίζουν ότι είναι «μια χαρά». Ταυτόχρονα όμως τα ποσοστά εμφραγμάτων και καρδιοπαθειών αυξάνονται αντί να μειώνονται.

Τι συμβαίνει;

Αυτό που συμβαίνει είναι η παράνοια των αριθμών που έχει επικρατήσει στην σύγχρονη δυτική «τεχνο-ιατρική» η οποία βασίζεται αποκλειστικά στο δίδυμο «φάρμακο-χειρουργείο» και δεν μπορεί να δει την πλήρη εικόνα του οργανισμού ως ένα ενιαίο σύνολο τρισεκατομμυρίων κυττάρων. Όλα τα κύτταρα συνεργάζονται με τέλεια αρμονία μεταξύ τους προάγοντας υψηλά επίπεδα ψυχικής και σωματικής υγείας όταν τους δοθούν οι κατάλληλες συνθήκες. Και αυτό δεν είναι θέμα αριθμών αλλά σωστής Νοοτροπίας, Διατροφής και Τρόπου ζωής.

Με λίγα λόγια, το εκπληκτικό συμπέρασμα ότι εάν οι επικρατούσες πρόσφατες «φυσιολογικές τιμές» της χοληστερόλης είναι μεταξύ 200 με 220 mg/dL, με 199 mg/dL είσαι «ασφαλής» και με 221 mg/dL «κινδυνεύεις» ή η αφελής ερώτηση της κυρίας όταν ένας ορθομοριακός γιατρός αστειευόμενος της είπε ότι έχει ένα νέο χάπι να της δώσει το οποίο σε ένα μήνα θα της μηδενίσει την «κακή» χοληστερόλη, «πόσο κάνει γιατρέ μου;», είναι αποτέλεσμα αυτής της παράνοιας των αριθμών. Όταν της εξήγησε ότι χωρίς την «κακή» χοληστερόλη θα πεθάνει, το σοκ της κυρίας ήταν αποκαλυπτικό.

Ας δούμε όμως τι πραγματικά συμβαίνει με την χοληστερόλη, τις καρδιοπάθειες και πως μπορεί να βοηθήσει η Ορθομοριακή Διατροφή.

Χοληστερόλη: Μύθοι και Πραγματικότητα

Μύθος: Τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης δημιουργούν αθηρωματικές πλάκες

Μία από τις πιο σημαντικές λειτουργίες της χοληστερόλης, όπως ήδη αναφέραμε, είναι να δομεί τις κυτταρικές μεμβράνες αλλά και το εσωτερικό των αρτηριών και να τα καθιστά εύπλαστα και λειτουργικά. Όταν τα κύτταρα είναι αφυδατωμένα ή τα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών αρχίσουν να καταστρέφονται από οξειδώσεις και φλεγμονές, τότε ο οργανισμός για να μην πεθάνει από εσωτερική αιμορραγία χρησιμοποιεί βιολογικό υλικό για να τις φράξει. Στις αθηρωματικές πλάκες ανιχνεύονται κυτταρικό υλικό από κατεστραμμένα κύτταρα, λιπίδια , ινωδογόνο που είναι παράγοντες πήξης του αίματος και λιποπρωτεΐνες που έτυχε να είναι το πιο πολύ σε ποσότητα διαθέσιμο βιολογικό υλικό για να αντιμετωπισθεί αυτή η έκτακτη κατάσταση. Όλο αυτό το υλικό οξειδώνεται, ασβεστοποιείται – στις αθηρωματικές πλάκες ανιχνεύεται και ασβέστιο – σκληραίνει και με την πάροδο του χρόνου αθροίζεται φράζοντας τις αρτηρίες.

Πραγματικότητα

Ο λόγος λοιπόν που φράζουν οι αρτηρίες δεν είναι τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα – δεν υπάρχει καμία αξιόπιστη επιστημονική μελέτη που να το αποδεικνύει αυτό – αλλά η χρησιμοποίηση της από τον οργανισμό για να επιδιορθώσει φθαρμένους ιστούς και να αποφευχθούν τα χειρότερα, δηλαδή την εσωτερική αιμορραγία. Αυτό σημαίνει ότι άσχετα με την ποσότητα χοληστερόλης που υπάρχει, λίγη ή πολύ, εάν υπάρχουν ταυτόχρονα φλεγμονές και οξειδώσεις στις αρτηρίες θα δημιουργηθούν αθηρωματικές πλάκες. Απλά το σώμα χρησιμοποιεί το πιο άμεσα και σε μεγαλύτερες ποσότητες διαθέσιμο υλικό που έχει για να κάνει τη δουλειά του και αυτό έτυχε να είναι η LDL, η επονομαζόμενη «κακή» χοληστερόλη.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των εμφραγμάτων συμβαίνουν σε άτομα που οι τιμές της χοληστερόλης τους είναι εντός των ορίων που έχουν καθιερωθεί και που θεωρητικά θα έπρεπε να μην κινδυνεύουν. Μία επιδημιολογική μελέτη θα αποδείκνυε την ύπαρξη των απαραίτητων συμπαραγόντων για αθηρωμάτωση σε αυτά τα άτομα, ήτοι χρόνια υποκλινική αφυδάτωση, τοξίνωση, φλεγμονές και οξειδώσεις.

Μύθος: Η χοληστερόλη ρυθμίζεται μόνο με φάρμακα

Μία πρόσφατη δημοσίευση στην Διεθνή Επιθεώρηση Καρδιολογίας αναφέρει ότι είναι αφελές να πιστεύει ο άνθρωπος ότι μπορεί να προστατευθεί από εμφράγματα παίρνοντας απλά φάρμακα για να μειώσει την χοληστερόλη χωρίς να δίνει την δέουσα προσοχή στους επιγενετικούς παράγοντες, όπως η διατροφή και ο τρόπος ζωής. Ο λόγος είναι απλός.
Υπάρχουν δύο είδη χοληστερόλης. Η ενδογενής που παράγει ο οργανισμός για τις ανάγκες του – και γνωρίζει ακριβώς πόση πρέπει να είναι αυτή – και η εξωγενής, αυτή που παίρνει ο άνθρωπος από τις ζωικές τροφές, αφού τα ζώα παράγουν την δική τους χοληστερόλη, ή αλλιώς διαιτητική χοληστερόλη. Εάν μπορούσαμε να ονομάσουμε κάποια μορφή χοληστερόλης «κακή» αυτή είναι η διαιτητική. Είναι παραμορφωμένη από το μαγείρεμα, οξειδωμένη και τοξινωμένη λόγω της ζωικής προέλευσης και πολύ πιθανόν οι φραγμένες αρτηρίες να οφείλονται κυρίως σε αυτήν και όχι τόσο στην ενδογενή. Οι στατίνες όμως μειώνουν την παραγωγή μόνο της ενδογενούς χρήσιμης χοληστερόλης και όχι της διαιτητικής.

Πραγματικότητα

Η ολική χοληστερόλη στο αίμα που είναι και η ενδογενής αλλά και η διαιτητική δεν ρυθμίζεται μόνο με φάρμακα, αλλά κυρίως – και πιο σωστά – με αποτοξίνωση, σωστή διατροφή, άσκηση, ορθομοριακή ενυδάτωση και με ορθομοριακά θρεπτικά στοιχεία. Για παράδειγμα, έχει βρεθεί ότι η ορθομοριακή βιταμίνη C αναστέλλει την δράση του ενζύμου που παράγει τη χοληστερόλη στο ήπαρ πιο αποτελεσματικά από τις στατίνες και χωρίς τις παρενέργειες που έχουν τα φάρμακα, αλλά αντίθετα με επί πλέον σημαντικά οφέλη στον οργανισμό. Ένας από τους λόγους ίσως είναι και ο ρόλος που παίζει στη δημιουργία συνδετικού ιστού και κολλαγόνου για την επιδιόρθωση των αρτηριών. Όταν η βιταμίνη C είναι σε έλλειψη στον οργανισμό παράγεται περισσότερη χοληστερόλη για να φράξει τις ρωγμές. Όταν όμως υπάρχει αρκετή ποσότητα βιταμίνης C στο σώμα αναστέλλεται η παραγωγή της επί πλέον ποσότητας χοληστερόλης διότι το σώμα γνωρίζει ότι δεν τη χρειάζεται. Η ορθομοριακή βιταμίνη C θα επιδιορθώσει τις αρτηρίες.

Η Ορθομοριακή Προσέγγιση

Είναι εμφανές από όσα αναφέραμε πιο πάνω ότι το «σκάνδαλο της χοληστερόλης» όπως το ονόμασε ένας Αμερικανός καρδιολόγος που είχε μία κρίση επαγγελματικής συνείδησης για όλα τα φάρμακα που συνταγογραφούσε επί σειρά ετών για την μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης και τις παρενέργειες που παρατηρούσε στους ασθενείς του που τα ελάμβαναν, είναι καθαρά ένα απτό παράδειγμα της λογικής, επιστημονικά τεκμηριωμένης και ολοκληρωμένης προσέγγισης της επιστήμης της Ορθομοριακής Διατροφής και επιβεβαιώνει την προληπτική και θεραπευτική της αξία.

Οι στατίνες ανήκουν στην ομάδα φαρμάκων που αποκαλούνται κατ’ ευφημισμό «Life Style Drugs”, δηλαδή φάρμακα που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν προβλήματα που απορρέουν καθαρά από τον λανθασμένο τρόπο ζωής, νοοτροπίας και διατροφής του ατόμου και για να το βοηθήσουν να έχει μία καλύτερη ποιότητα ζωής. Άλλα τέτοια φάρμακα είναι και τα ηρεμιστικά, τα αγχολυτικά κοκ.

Το πρόβλημα με τις στατίνες είναι ότι δεν μειώνουν την «κακή» διαιτητική χοληστερόλη, αντίθετα από ότι νομίζουν όσοι τις λαμβάνουν. Όπως για παράδειγμα ένας ασθενής με καρδιολογικά προβλήματα που εξομολογήθηκε σε ορθομοριακό καρδιολόγο ότι διπλασίαζε την δόση των στατινών που έπαιρνε όταν έβγαινε με φίλους να φάνε προβατίνες και μπριζόλες το βράδυ. Θεωρούσε δηλαδή ότι έκανε «προληπτική ιατρική». Αντίθετα, οι στατίνες μειώνοντας την χρήσιμη ενδογενή χοληστερόλη, μειώνουν ταυτόχρονα και την σύνθεση του πολύτιμου για την υγεία της καρδιάς και την παραγωγή ενέργειας σε όλα τα κύτταρα, ισχυρού αντιοξειδωτικού συνένζυμου Q10. Πολλά εμφράγματα του μυοκαρδίου μπορεί να οφείλονται στην έλλειψη του συνένζυμου αυτού σύμφωνα με πολλούς ερευνητές.

Τα επίπεδα της ενδογενούς χοληστερόλης μπορεί να αυξάνονται στο αίμα για πολλούς και διαφόρους λόγους και η ορθομοριακή της αντιμετώπιση είναι επίσης σύνθετη και ολοκληρωμένη, μειώνοντας ταυτόχρονα και όλους τους παράγοντες που προωθούν αθηρωμάτωση είτε τα επίπεδα της χοληστερόλης είναι χαμηλά ή υψηλά.

Ρύθμιση του γαστρεντερικού συστήματος: Εάν το γαστρεντερικό σύστημα δυσλειτουργεί, τότε η χοληστερόλη αντί να αποβληθεί από το σώμα επαναπορροφάται.

Ηπατική αποτοξίνωση: Το τοξινωμένο, «λιπώδες» και «βραδυκίνητο» ήπαρ τείνει να παράγει μεγαλύτερη ποσότητα χοληστερόλης απ’ ότι χρειαζόμαστε.

Έλεγχος του βιοχημικού άγχους: Η χοληστερόλη συμμετέχει στη σύνθεση των αγχωτικών ορμονών. Τα άτομα με αυξημένο άγχος παράγουν μεγαλύτερη ποσότητα χοληστερόλης.

Ορθομοριακή ενυδάτωση: Τα αφυδατωμένα κύτταρα χρησιμοποιούν την χοληστερόλη ως «μονωτικό» υλικό για να διατηρήσουν το νερό στο εσωτερικό τους και να μην πεθάνουν από αφυδάτωση.

Ορθομοριακή διατροφική πυραμίδα: Βοηθά σημαντικά στη ρύθμιση των επιπέδων της διαιτητικής χοληστερόλης.

Ορθομοριακά θρεπτικά στοιχεία που ρυθμίζουν τα επίπεδα της χοληστερόλης: Εκτός από την ορθομοριακή βιταμίνη C είναι η μαγιά του κόκκινου ρυζιού και η Β3.

Τακτική άσκηση: Ισορροπεί τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα ταχύτατα.

Ακολουθώντας τα ειδικά Πρωτόκολλα της Ορθομοριακής Διατροφής μπορείτε με φυσικό τρόπο να μειώσετε τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα, χωρίς φάρμακα και χωρίς παρενέργειες. Ταυτόχρονα θα βελτιώσετε γενικά την υγεία σας ανανεώνοντας τα κύτταρα του οργανισμού σας.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΗΝΟΥΔΗΣ MSc Dip ION BCMA
Κλινικός Ορθομοριακός Διατροφολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Göran K. Hansson, Anna-Karin L. Robertson, Cecilia Söderberg-Nauclér, 2006, Inflammation and atherosclerosis
Yoshiko Mizuno, Robert Francis Jacob, R. Preston Mason, 2011, Inflammation and the development of atherosclerosis
N. R. Campbell, W. Wickert, P. Magner, S. L. Shumak, 1994, Dehydration during fasting increases serum lipids and lipoproteins
Luo J., Yang H., Song BL., 2020, Mechanisms and regulation of cholesterol homeostasis
Ruiz-Ramie JJ., Barber JL., Sarzynski MA., 2019, Effects of exercise on HDL functionality
Kapourchali FR., Surendiran G., Goulet A., 2016, The Role of Dietary Cholesterol in Lipoprotein Metabolism and Related Metabolic Abnormalities: A Mini-review

Prediman K. Shah, 2019, Inflammation in atherosclerotic cardiovascular disease
Lina Badimon, Gemma Vilahur, 2012, LDL-cholesterol versus HDL-cholesterol in the atherosclerotic plaque: inflammatory resolution versus thrombotic chaos
Marc P. McRae, 2008, Vitamin C supplementation lowers serum low-density lipoprotein cholesterol and triglycerides: a meta-analysis of 13 randomized controlled trials
S. D. Turley, C. E. West, B. J. Horton, 1976, The role of ascorbic acid in the regulation of cholesterol metabolism and in the pathogenesis of artherosclerosis
MP McRae, 2008, Vitamin C supplementation lowers serum low-density lipoprotein cholesterol and triglycerides: a meta-analysis of 13 randomized controlled trials
Marc P. McRae, 2006, The efficacy of vitamin C supplementation on reducing total serum cholesterol in human subjects: a review and analysis of 51 experimental trials